مشاوره درمان وسواس

این که گاهی یک کار را به طور مکرر انجام می‌دهیم بی آن که لازم باشد، مانند تمیز کردن بیش از حد خانه یا این که به یک چیز به طور مداوم فکر می‌کنیم، می‌تواند هشداری برای ابتلا به وسواس باشد. این اختلال در روانشناسی، به‌ اختلال ‌وسواسی‌-جبری(Obsessive-Compulsive Disorder) مشهور است که به آن وسواس فکری-عملی یا OCD نیز می‌گویند.

انواع وسواس

 

4 نوع شایع وسواس فکری-عملی در جهان وجود دارد که می‌تواند با توجه به فرهنگ و شرایط هر جامعه متفاوت باشد. این وسواس‌ها شامل یک سری افکار وسواسی می‌شوند که در اثر آن رفتارهای خاصی بروز پیدا می‌کنند.

 

وسواس شست و شو

این نوع وسواس مربوط می‌شود به افکار وسواسی مربوط به آلودگی و میکروب‌ها. در این نوع وسواس اعمالی مثل مسواک زدن، دوش گرفتن و شستن دست‌ها به صورت مکرر تکرار می‌شوند و برای انجام هر کدام نیز قواعد خاصی مشخص می‌شود. از طرفی برای جلوگیری از آلودگی به میکروب‌ها از دستکش بیش از حد استفاده شده یا به طور کلی از قرارگیری در محیط اجتماعی جلوگیری می‌شود.

وسواس تردید-وظیفه شناسی

وسواس تردید و وظیفه شناسی بر پایه این تفکر که ممکن است مقصر جلوه داده شویم یا به طور کلی آدم بدی شناخته شویم، شکل گرفته است؛ به همین دلیل منجر به رفتارهای وسواسی گوناگونی می‌شود که در عملکرد روزانه اختلال ایجاد می‌کند؛ مانند: بررسی چندین باره یک پروژه آماده تحویل قبل از تحویل به مدیر یا بر هم زدن یک قرار دوستانه درست قبل از قرار به این دلیل که احساس می‌کنیم شاید آنقدر که باید باعث نشویم به دیگران خوش بگذرد.

وسواس چک کردن

وسواس چک کردن شامل اعمالی از جمله: چک کردن مداوم شیر گاز و قفل در، تماس مداوم با عزیزان برای اطمینان از سلامتی آن‌ها و چکاپ مکرر برای سنجش میزان سلامتی خود، می‌شود و پشت این رفتارها افکاری مثل ترس از رخداد یک فاجعه، ترس از بیماری و ترس از محکوم شدن وجود دارد.

وسواس کندی-تکرار

این وسواس در رفتارهایی نمود پیدا می‌کند که چندین بار تکرار می‌شوند و از بیرون دلیل و منطق خاصی ندارند؛ بلکه گویا یک قرارداد شخصی هستند؛ مثل: خواندن 5 باره یک پاراگراف از یک کتاب، تکرار چندباره یک جمله خاص بعد از خروج از منزل، یک بار بلند شدن و نشستن قبل از هر نشستنی و تکرار برخی از حرکات بدن مثل ضربه زدن روی میز، چشمک زدن و... .

تفاوت وسواس فکری و وسواس عملی در چیست؟

وسواس‌ یا فکری یا عملی یا ترکیبی از هر دو است. وسواس‌ فکری به همان مزاحمت‌های ذهنی ناخواسته و غیرارادی مثل عقاید، تصاویر ذهنی و افکار می‌گویند مثل افکار مزاحم جنسی یا ترس از آلوده شدن و وسواس‌ عملی، همان اعمال خودخواسته‌ و مکرری هستند که برای آرام کردن ذهن انجام می‌شوند؛ مانند: شستن بیش از حد دست‌ها، چک کردن مکرر اجاق گاز.

آیا وسواس فکری-عملی قابل درمان است؟

بله. امکان درمان وسواس با مشاوره روانشناسی، وجود دارد. در جلسات درمانی می‌توانیم روی روش‌های مدیریت علائم خود تمرکز کنیم که درمانگر به ما آموزش می‌دهد. وسواس نه تنها قابل درمان است؛ بلکه واجب است که درمان شود؛ چرا که از بین رفتن کامل علائم بدون درمان، امکان پذیر نیست. جالب است بدانید حدود 3 نفر از 4 نفری که برای درمان وسواس اقدام می‌کنند، به نتایج مثبتی می‌رسند و تنها کسانی که نتوانند یا نخواهند که پایبند به درمان باشند، از جلسات مشاوره نتیجه نمی‌گیرند.